Anne & Çocuk Sağlığı

Gebe İzlemleri

Birinci İzlem

(Gebeliğin 14. haftasında veya ilk 14 hafta içerisinde, süresi 30 dakika olmalı)
İkinci İzlem 18-24 haftalar arası
(24-28. haftalar arası şeker yükleme testi de yapılmaktadır)
Üçüncü İzlem 30-32 haftalar
Dördüncü İzlem 36-38.hafta
Gebelerin izlem için geldiklerinde yapılacak testler için aç olmaları gerekmektedir
Gebelere demir ve vitamin preperatları düzenli olarak reçete edilmekte yada ücretsiz verilmektedir

1.BİRİNCİ İZLEM

Öykü Alma

Kişisel bilgilerini alma

  • T.C Kimlik Numarası (biliniyorsa)
  • Yaş (Doğum tarihi)
  • Adres ve telefon numarası
  • Medeni hali
  • Akraba evliliği/derecesi
1. Birinci derece akraba (kardeş çocukları arasında)
2. İkinci derece akraba (kardeş torunları arasında)

  • Yaşadığı ev tipi,büyüklüğü ve hane halkı sayısı
  • Yaşadığı mekanın alt yapı koşulları; tuvalet, su kaynağı
  • Yaşadığı mekanın elektrik ve ısınma kaynağı
  • Eğitim düzeyi
  • Ekonomik kaynakları;
1. Kendi mesleği ve çalışma durumu
2. Eşinin mesleği ve çalışma durumu


  • Yaşadığı yerin en yakın sağlık kuruluşuna uzaklığı
  • Ulaşım şartları
  • Sosyal güvencesi
Tıbbi öykü alma

  • Kronik sistemik hastalıklar
  • (Diabetes Mellitus, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar,
  • kr.böbrek hastalığı, epilepsi, tiroid hastalıkları vb.)
  • Geçirilmiş veya tedavisi sürmekte olan enfeksiyon hastalıkları
  • (Tüberküloz, Brucella, paraziter hastalıklar, vb)
  • Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon (CYBE) öyküsü
  • Madde bağımlılığı
  • Toprak vb yeme
  • Psikiyatrik hastalıklar
  • Kan transfüzyonu
  • Talasemi taşıyıcılığı
  • Geçirilmiş operasyonlar
  • Geçirilmiş jinekolojik operasyonlar
  • ( Histerotomi, myomektomi vb)
  • İlaç allerjisi
  • Aile öyküsü
  • (Diabetes mellitus, tekraralayan fetal anomaliler, çift
  • yumurta ikizi vb.)
  • Sürekli kullanmak zorunda olduğu ilaçlar
  • (Antiepileptikler, insülin, antihipertansifler vb).
  • Gebelik öncesi kullanılan aile planlaması yöntemi
İnfertilite mevcut ise süresi, gördüğü tedaviler

Obstetrik öykü (Daha önceki gebelikleri ile ilgili)alma

  • Bu gebeliği dahil toplam gebelik sayısı ( Gravida)
  • Daha önceki doğum sayısı (Parite)
  • Yaşayan çocuk sayısı
  • Son gebeliğin sonlanma tarihi-yeri
  • Gebenin her gebeliği ile ilgili öyküsünün ve gebelik sonucunu aşağıdakilere göre irdelenmesi;
1. Doğumların kim tarafından nerede yapıldığı
2. Gebeliklerin sonlanma şekli ve gebelik haftası (Canlı doğum, ölü doğum, kendiliğinden düşük, isteyerek düşük, ektopik gebelik, mol

  • Bebek ölümü ve nedenleri
  • Çocuk ölümü ve nedenleri
  • Prematür doğum
  • Postmatür doğum
  • İkiz veya çoğul gebelik
  • Tekrarlayan birinci trimester düşükleri
  • Tekrarlayan ikinci trimester düşükleri
  • Yasal tahliye ve isteyerek düşük ve komplikasyonları
  • Gebelik sırasında yaşanan komplikasyonlar (Kanama, preeklampsi,eklampsi, gestasyonel diyabet, tromboz, emboli)
  • Doğum sırasında yaşanan komplikasyonlar (Plasentanın erken ayrılması, plasenta previa, makat, transvers ve diğer prezentasyon anomalileri, uzamış doğum eylemi, üçüncü derece perine yırtıkları ve masif kanama, plasentanın elle çıkarılması )
  • Doğumun şekli (Normal doğum, sezaryen doğum, forseps veya vakumla müdahaleli doğum)
  • Doğum sonrası dönemde yaşanan komplikasyonlar
(Sepsis, kanama, depresyon, meme absesi vb.)

1. Daha önceki canlı doğumlara ait yaşanan komplikasyonlar (Hidrops Fetalis, resüsitasyon veya başka tedavi almış yenidoğan, kromozomal anomali veya malformasyon, düşük doğum ağırlığı, intrauterin gelişme geriliği ve makrozomi)

1. Daha önceki canlı doğumlara ait bilgiler (cinsiyeti, doğum ağırlığı, anne sütü alma süresi)
2. Tetanoz toksoid immünizasyon uygulaması

Mevcut gebelik öyküsünü alma

Son adet tarihine (SAT) göre tahmini doğum tarihi Nagele formülüne göre hesaplanır: Tahmini Doğum Tarihi = SAT -3 ay + 7 gün
Adetleri düzenli olmayan hastalarda gebelik haftasının SAT ile uyuml olmayabileceği unutulmamalıdır
Bilinmiyorsa; İlk gebelik testi tarihi
Gebelikten ilk şüphelendiği tarih
Fetus hareketlerinin ilk hissedildiği tarih
ÜYT gebeliği ise embriyo transfer tarihi

  • Adetlerinin düzeni
  • Beklenen doğum tarihi
  • Gebelik yakınmaları (Bulantı kusma, aşırı tükrük salgılanması, toprak vb.yeme, sık idrara çıkma, meme hassasiyeti, kabızlık, mide yanması, bacaklarda kramplar, nefes darlığı, çarpıntı, halsizlik vb...)
  • Gebelik tehlike işaretlerine ait yakınmalar (Vajinal kanama, yüksek ateş, karın ağrısı, solunum güçlüğü veya sık solunum, günlük aktivitelerin gerçekleştirilememesi)
  • Alışkanlıkların sorgulanması (sigara, alkol, madde bağımlılığı)
  • Kullandığı ilaçlar
Fizik Muayene:

  • Gebenin boy ve kilosunu ölçülür
  • Kan Basıncını ölçülür ( Sistolik kan basıncının 140, diastolik kan basıncının 90 mmHg altında olması normal kabul edili), nabız sayılır
  • Ciddi anemi bulgularını kontrol edilir (El tırnakları, konjunktiva, ağız mukozasında solukluk, nefes almakta güçlük, 30’un üzerinde solunum sayısı önemlidir)
  • Hastalığı gösteren diğer tehlike işaretlerini kontrol edilir (Nefes darlığı, öksürük, yüksek ateş vb.)
  • Göğüs ve kalp oskültasyonu yapılır
  • Pretibial ödem kontrolü yapılır
  • Gebelik haftası ile uterus büyüklüğün uygunluğunu değerlendirmek için vajinal muayene yapılabilir
  • Semptomatik CYBE bulgusu varsa değerlendirilir
  • Fetus kalp seslerini değerlendirilir (Fetüs kalp atımları fetal steteskop ile 16-20., el Doppleri ile 10-12. haftalardan itibaren duyulabilir.)
  • Bebeğin ilk hareketlerini hissetme zamanını kaydetmesini istenir
  • Uterus büyüklüğü ile gestasyonel hafta arasında uyumsuzluk durumunda sevk edilir
Laboratuvar Testleri :

İdrar tahlili:
Bakteriüri ve proteinüri açısından test çubuğu ile ve mümkünse mikroskobik olarak idrara bakıılır

Kan sayımı veya Hb-Hct ölçümü:
İlk izlemde ve sonraki tüm izlemlerde gebenin hemoglobinine bakılır
Kan grubu tayini: İlk izlemde gebenin ve eşinin kan grubuna Rh uygunsuzluğu sorgulanır.

HBs Ag bakılır.
Gebenin semptomlarına göre gereken diğer testler için sağlık kuruluşunda yapılamayanlar için Kadın Doğuma sevki yapılır.

Gebeye Verilecek İlaç Desteği, Tedaviler ve Bağışıklama:
16. gebelik haftasından itibaren günde 40-60 mg/gün elementer demir preparatı desteğine başlanır

“Gebelere Demir Destek Programı” akış çizelgesini kullanarak destek veya tedavi dozuna karar verilir
Koruyuculuk sorgulanır, gerekirse Tetanoz toksoidi ile aşılama yapılır
Gelişen idrar yolu enfeksiyonu ve diğer enfeksiyonlarla ilgili gereken bilgi, tedavi verilir, gerekirse bir üst basamağ sevk edilir

Bilgilendirme Ve Danışmanlık:

Gebelikte aşağıdaki yakınmalar olabilir

  • Yorgunluk